مدل سازی بارش-رواناب در حوضه لیقوان چای با استفاده از مدل اتومای سلولی

Authors

محمدتقی اعلمی

دانشکده عمران، دانشگاه تبریز لیلا ملکانی

دانشگاه تبریز محمدعلی قربانی

دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز

abstract

با توجه به اهمیت تخمین صحیح رواناب در مدیریت حوضه و طراحی سازه های آبی، از گذشته تا به امروز روش های مختلفی برای مدل سازی بارش-رواناب ارائه شده است که اتومای سلولی یکی از جدیدترین آن ها می باشد. در این روش چشم انداز حوضه با شبکه ای از سلول ها تعریف گردیده و اندرکنش بین سلول ها با استفاده از قوانین حاکم بر فیزیوگرافی حوضه منجر به مدل سازی رواناب می شود. این مدل به gis و تصاویر ماهواره ای وابستگی دارد و از اطلاعات مختلف dem، کاربری اراضی، گروه های هیدرولوژیک خاک، بارش، شیب و غیره استفاده می-شود. در این تحقیق رواناب حوضه لیقوان چای در استان آذربایجان شرقی با استفاده از اتومای سلولی مدل سازی شده است. با توجه به سادگی، توانایی بالا، شی ءگرا بودن زبان پایتون و هماهنگی با محیط gis برای برنامه نویسی به منظور پیاده سازی قوانین تخمین رواناب و گسترش آن بر اساس تکنیک اتومای سلولی از برنامه نویسی با زبان پایتون در gis استفاده شده است. مقایسه نتایج با مقادیر مشاهداتی در دو ایستگاه هروی و لیقوان با استفاده از معیارهای کارایی ضریب همبستگی، نش- ساتکلیف و جذر میانگین مربعات خطا نشان می دهد که دقت نتایج مطلوب می باشد. مزیت اصلی این روش علاوه بر سادگی و استفاده از قوانین ارتباطی واقع گرایانه، کسب اطلاعات رواناب برای هر نقطه دلخواه از حوضه به غیراز خروجی حوضه است که در این تحقیق برای شش نقطه در درون حوضه سری زمانی سیلاب استخراج گردید. با توجه به آماده بودن برنامه می توان رواناب را برای شرایط مختلف زمانی و مکانی نیز به راحتی تخمین زد یعنی رواناب بلندمدت حوضه و یا ناشی از بارش های لحظه ای را شبیه سازی نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مدلسازی فرآیند بارش – رواناب در حوضه لیقوان چای با استفاده از نرون شرطی آستانه دمایی

لزومِ پیشبینى بده رودخانه در کارهاى عمرانى، برنامهریزى براى استفادة بهینه از مخازن سدها، ساماندهىِ رودخانهو هشدار سیل، کاملاً احساس مىشود. در این راستا مسئلۀ بارش- رواناب بیشترین توجه مدلسازهای شبکههای عصبی2 برای پیشبینی بارش- MLP مصنوعی 1 را به خود معطوف کرده است. در این تحقیق از شبکههای عصبی چند لایهرواناب حوضه آبریز برفگیر لیقوانچای واقع در استان آذربایجان شرقی استفاده شده است. اطلاعات این حوضه...

full text

مدل سازی رواناب روزانه حوضه نازلو چای در غرب دریاچه ارومیه با استفاده از مدل Tank

سابقه و هدف: پس از انقلاب کامپیوتری دهه 1960 مدل‌سازی هیدرولوژیک شکل تازه‌ای به خود گرفت و می‌توان یکی از اولین تلاش‌های موفق را مدل دانشگاه استنفورد SWM دانست. مدل‌های بارش رواناب به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تصمیم‌گیری در مدیریت حوضه‌های آبریز همواره موردتوجه بوده‌اند. در این مطالعه از مدل بارش رواناب روزانه تانک در حوضه آبریز رودخانه نازلو چای، در غرب دریاچه ارومیه استفاده شده است. اهمی...

full text

مدلسازی فرآیند بارش – رواناب در حوضه لیقوان چای با استفاده از نرون شرطی آستانه دمایی

لزومِ پیشبینی بده رودخانه در کارهای عمرانی، برنامهریزی برای استفادة بهینه از مخازن سدها، ساماندهیِ رودخانهو هشدار سیل، کاملاً احساس میشود. در این راستا مسئلۀ بارش- رواناب بیشترین توجه مدلسازهای شبکههای عصبی2 برای پیشبینی بارش- mlp مصنوعی 1 را به خود معطوف کرده است. در این تحقیق از شبکههای عصبی چند لایهرواناب حوضه آبریز برفگیر لیقوانچای واقع در استان آذربایجان شرقی استفاده شده است. اطلاعات این حوضه...

full text

شبیه‌سازی بارش – رواناب حوضه قره‌سو با استفاده از مدل SWAT

زمینه و هدف: شبیه‌سازی بارش–رواناب در بسیاری از مطالعات هیدرولوژی، از جمله بررسی اثر تغییر اقلیم بر جریان رودخانه، پیش‌بینی سیلاب و برنامه‌ریزی منابع آب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مدل SWAT[1] برای شبیه‌سازی انتقال جریان، رسوب و متغیرهای کیفی (فسفر و نیتروژن و ...) در حوضه‌های آبریز استفاده می‌گردد. مدل SWAT یک مدل سری زمانی توزیعی با  مبنای فیزیکی می‌باشد. این مدل قابلیت اتصال به GIS[2] را ...

full text

شبیه سازی بارش – رواناب با استفاده از تئوری سیستم گری (مطالعه موردی: حوضه آبریز لیقوان)

  تئوری سیستم گری در پیش‌بینی وقایعی که دارای آمار مشاهداتی کمتری است با توجه به پایه ریاضی مدل، ایفای نقش می‌کند و در هیدرولوژی مشکل کمبود سابقه آماری داده‌ها را مرتفع می‌سازد. شبیه‌سازی  فرآیند بارش – رواناب در این تحقیق با بهره گرفتن از تئوری سیستم گری به کمک نرم افزارMathematica  با استفاده از اطلاعات شش رویداد متناظر بارش- رواناب  باران نگار (هیتوگراف) و هیدرومتری ایستگاه حوضه آبریز لیقوان...

full text

شبیه سازی فرآیند بارش- رواناب در حوضه آبریز قره سو با استفاده از مدل WMS

برآورد رواناب حاصل از بارش­های جوی اهمیت خاصی در مطالعات هیدرولوژی، مدیریت حوضه­های آبخیز و حفاظت آب و خاک دارد. استفاده از مدل­های شبیه­ساز بارش- رواناب همانند WMS در سال­های اخیر گسترش فراوانی یافته است. این مدل با تلفیق امکانات GIS و مدل­های هیدرولوژیکی رایج به ابزاری قدرتمند برای شبیه­سازی فرآیندهای هیدرولوژیکی حوضه­های آبخیز تبدیل شده است. در این مطالعه برای پیش بینی سیلاب حاصل از بارش حوض...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش های ژئومورفولوژی کمی

جلد ۳، شماره ۴، صفحات ۶۰-۷۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023